宋(420——479),是中国<a href="./?mention=南北朝">南北朝</a>时期<a href="./?mention=南朝">南朝</a>的第一个朝代,是南朝中存在时间最久、疆域最大的朝代。共传四世,历经十帝,享国59年。因国君姓刘,为与<a href="./?mention=赵匡胤">赵匡胤</a>建立的<a href="./?mention=赵宋">赵宋</a>相区别,又称为刘宋;按<a href="./?mention=五德终始">五德终始</a>之说,其为水德,又称水宋。<br/><a href="./?mention=刘裕">刘裕</a>在<a href="./?mention=东晋">东晋</a>末期的乱世中趁势崛起,先后平定<a href="./?mention=孙恩">孙恩</a>、<a href="./?mention=桓玄">桓玄</a>、<a href="./?mention=刘毅">刘毅</a>、<a href="./?mention=卢循">卢循</a>、<a href="./?mention=谯纵">谯纵</a>、<a href="./?mention=司马休之">司马休之</a>等势力,又灭<a href="./?mention=南燕">南燕</a>、<a href="./?mention=后秦">后秦</a>。这不仅统一了中国南方,同时也夺取了淮北、山东、<a href="./?mention=河南">河南</a>、<a href="./?mention=关中">关中</a>等地,最终代晋建宋,定都<a href="./?mention=建康">建康</a>(今<a href="./?mention=江苏">江苏</a>省<a href="./?mention=南京">南京</a>市)。南朝宋前期,社会安定,刘裕即位前后,大力推行改革,集权中央,抑制豪强兼并,实施<a href="./?mention=土断">土断</a>,打击豪强士族;整顿吏治,重用寒门;发展生产,轻徭薄赋。刘裕死后,宋文帝<a href="./?mention=刘义隆">刘义隆</a>继续实行刘裕的<a href="./?mention=治国方略">治国方略</a>,出现了繁荣的景象,史称“<a href="./?mention=元嘉之治">元嘉之治</a>”。宋后期朝政混乱,帝王更迭频繁。479年权臣<a href="./?mention=萧道成">萧道成</a>篡宋,改国号为齐。<br/>宋强盛时,据关守河,北部疆域到达<a href="./?mention=潼关">潼关</a>、<a href="./?mention=黄河">黄河</a>一线,其统治地区北部与<a href="./?mention=北魏">北魏</a>划黄河为界,包括山东大部,后稍微缩退;西南包括<a href="./?mention=云南">云南</a>;南至<a href="./?mention=越南">越南</a>中部<a href="./?mention=横山">横山</a>、<a href="./?mention=林邑">林邑</a>一带。宋是魏晋南北朝中第一个由寒门<a href="./?mention=庶族">庶族</a>建立的朝代,这一时期出现了“<a href="./?mention=寒人掌机要">寒人掌机要</a>”的政治局面。<br/>文化上涌现了一批影响深远的大家,如<a href="./?mention=谢灵运">谢灵运</a>、<a href="./?mention=刘义庆">刘义庆</a>、<a href="./?mention=鲍照">鲍照</a>、<a href="./?mention=裴松之">裴松之</a>、<a href="./?mention=范晔">范晔</a>、<a href="./?mention=颜延之">颜延之</a>、<a href="./?mention=祖冲之">祖冲之</a>、<a href="./?mention=何承天">何承天</a>等,建康文学史论在此时期发展到巅峰。《<a href="./?mention=世说新语">世说新语</a>》《<a href="./?mention=后汉书">后汉书</a>》《<a href="./?mention=三国志注">三国志注</a>》等典籍诞生于这一时期,对后世影响深远。